Xương chậu là xương mỏng dẹt, có 2 mặt, 4 bờ, 4 đầu, 4 góc
Liệt kê các xương chi dưới theo phương diện giải phẫu : Tổng cộng có 31 xương, bao gồm
-Xương chậu : Có tất cả 2 xương chậu ở 2 bên, hợp với xương cùng ở phía sau, xương mu ở phía trước thành khung chậu chứa đựng ruột đè xuống.
Tác dụng là khung xương, cái giá đỡ, để chứa đựng các tạng bộ máy tiêu hóa đè xuống, khớp với các chi để thực hiện di chuyển của con người. Với phụ nữ còn có chức năng quan trọng trong việc bảo vệ thai nhi
-Các xương chi dưới mỗi bên : 1 xương đùi, 1 xương bánh chè, xương cẳng chân (1 xương chày, 1 xương mác), 7 xương cổ chân, 5 xương đốt bàn chân, 14 xương đốt ngón
Cấu tạo xương chậu :
Xương chậu là xương mỏng dẹt, cơ thể con người có 2 xương chậu ở hai bên, hợp với xương cùng ở phía sau, xương mu ở phía trước thành khung chậu.
clip trực quan mô tả xương chậu
-Hai mặt
+Mặt trong có gờ vô danh, hai gờ vô danh bên phải và bên trái cùng với xương cùng ở phía sau, xương mu ở phía trước tạo nên hình eo trên vòng như quả tim (eo trên). Từ eo trên trở lên là phần xương chậu lớn chứa các tạng ruột đè xuống, từ eo trên trở xuống gọi là khung chậu nhỏ chứa bàng quang, trực tràng và tử cung đối với nữ.
+Mặt ngoài lõm (gọi là hố chậu ngoài), ở phía ngoài có các cơ mông lớn, mông nhỏ, dưới hố chậu ngoài là ổ cối ở phía dưới là 1 hốc sâu có hình bán cầu.
-Bốn bờ
+Bờ trên : Mào chậu
+Bờ dưới : Ngành ngồi mu
+Bờ trước : gai chậu trước trên, gai chậu trước dưới, phình lược, diện lược, gai mu
+Bờ sau : có gai chậu sau trên, gai chậu sau dưới, khuyết hông lớn, gai hông, khuyết hông nhỏ, ụ ngồi
-Bốn góc:
+ Góc trước trên là gai chậu trước trên : Rất dễ sờ từ bên ngoài
Gai chậu trước trên bên phải có giá trị rất lớn với ứng dụng lâm sàng trong ngoại khoa là mốc xác định các điểm đau
Ứng dụng 1 : trung điểm giữa gai chậu trước trên (góc trước trên) đến rốn là xác định điểm đau ruột thừa, 1/3 ngoài đường đó là đường rạch ruột thừa
Ứng dụng 2 : Tại đường nối 2 đường gai chậu trước trên, điểm 1/3 là điểm đau của sỏi niệu quản giữa
Ứng dụng 3 : Từ điểm góc trước trên đến gai mu, trung điểm là điểm đau của buồng trứng phải đối với nữ
Ứng dụng 4 : Điểm nối giữa mào chậu bên phải sang mào chậu bên trái, gai chậu trước trên bên phải sang gai chậu trước trên bên trái ứng dụng trong sản khoa để tiên lượng người phụ nữ có đẻ thường qua đường dưới được không
+Góc sau trên là gai chậu sau trên
+Góc trước dưới là gai mu
+Góc sau dưới là ụ ngồi
Định hướng
+Hõm khớp ra ngoài
+Khuyết hông lớn ra đằng sau
+Ụ ngồi xuống dưới
Ứng dụng lâm sàng đối với sản khoa và ngoại khoa
1.đường liên mào và đường liên gai chậu trước trên để tiên lượng trong vấn đề sản phụ sinh đẻ đường dưới hay không
Khi bác sĩ lắc mông của đứa trẻ ở phía trên, đầu đã lọt qua eo trên là khi đó sắp sinh tháng sau.
2.Gai chậu trước trên bên phải có giá trị trong ngoại khoa để xác định điểm đau ruột thừa, đường rạch ruột thừa, sỏi niệu quản giữa và buồng trứng đối với nữ.